DePIN: Hạ tầng không thể thiếu của Web3

Mạng lưới cơ sở hạ tầng vật lý phi tập trung (DePIN) là một mô hình triển khai và bảo trì cơ sở hạ tầng sáng tạo. Nó được xây dựng theo cách phân tán bởi các cá nhân và doanh nghiệp trên toàn cầu, phục vụ cho tất cả mọi người. Đổi lại, những người đóng góp cho các nút cơ sở hạ tầng này có thể nhận được bồi thường kinh tế và phần thưởng token. DePIN kết hợp công nghệ mã hóa, internet, internet vạn vật và blockchain để đạt được cách triển khai cơ sở hạ tầng hiệu quả hơn, phi tập trung và công bằng.

Tầm quan trọng của DePIN đối với Web3

Mặc dù Web3 đã phát triển ra các ứng dụng như DeFi, game, NFT, mạng xã hội và tài sản thực trên cơ sở Layer1 và Layer2, nhưng những ứng dụng này vẫn phụ thuộc vào cơ sở hạ tầng internet như dịch vụ đám mây trung tâm và trung tâm dữ liệu. Trong ngành đã xảy ra sự cố mất dữ liệu của các dự án Web3 do các nền tảng đám mây lớn bị sập, và cũng có trường hợp các nhà cung cấp dịch vụ trung tâm không thể cung cấp dịch vụ cho một số dự án Web3 do các biện pháp trừng phạt từ cơ quan quản lý.

Do đó, DePIN trở thành cơ sở hạ tầng cần thiết để thực hiện Web3 theo đúng nghĩa. Mặc dù các dự án DePIN có thể không chiếm thị phần chính và có thể không có lợi thế về hiệu suất, nhưng sự tồn tại của chúng có thể đảm bảo sự vận hành bình thường của Web3 và các dự án tiền điện tử, tăng cường tính chắc chắn của chúng.

So với mạng cơ sở hạ tầng vật lý tập trung truyền thống, DePIN có những ưu điểm sau:

1. Chi phí tham gia thấp: Giảm chi phí quản lý và chi tiêu bằng cách tận dụng tài nguyên tập thể của các người tham gia trong mạng.
2. Độ bền mạng: Cung cấp hạ tầng linh hoạt và an toàn hơn, không dễ bị ảnh hưởng bởi lỗi điểm đơn.
3. Cạnh tranh và đổi mới mở: Loại bỏ rào cản vốn lớn và quy mô lớn của mạng lưới cơ sở hạ tầng truyền thống, thuận lợi cho việc gia nhập của những người tham gia mới quy mô nhỏ.

Đặc điểm và phân loại của DePIN

Ngành logic của DePIN bao gồm các vai trò chính sau:

• Nhà cung cấp thiết bị: Cung cấp tài nguyên thiết bị vật lý (như GPU, CPU, bộ nhớ, không gian lưu trữ, RAM, băng thông, điểm phát WiFi, v.v.), nhận phần thưởng bằng token.
• Giao thức DePIN: Xây dựng mạng lưới phân tán, thiết kế phần thưởng token cho các nhà cung cấp thiết bị, để người sử dụng mạng phải trả phí.
• Người sử dụng mạng: Kết nối với giao thức DePIN, sử dụng dịch vụ và thanh toán, so với cơ sở hạ tầng tập trung, được hưởng giá ưu đãi hơn.

Dự án DePIN có thể được chia thành các loại như lưu trữ phi tập trung, tính toán phi tập trung, CDN, VPN, WiFi, mạng 5G, v.v.

Hầu hết DePIN có ba thành phần cơ bản:

1. Cơ sở hạ tầng vật lý: Xây dựng và duy trì trong thế giới thực, tạo thành mạng lưới phi tập trung.
2. Hạ tầng tính toán ngoài chuỗi: cho phép thu thập, phân tích dữ liệu thế giới thực để tính toán đóng góp của người dùng.
3. Blockchain và token: như một sổ cái chống giả mạo, bảng đăng ký thiết bị, nền tảng thống kê và lập lịch nhiệm vụ; token được sử dụng để khuyến khích, định giá dịch vụ và đảm bảo chất lượng.

Các trường hợp dự án DePIN

Mạng lưu trữ phi tập trung: Filecoin

Filecoin là mạng lưới lưu trữ phân tán lớn nhất thế giới, với hơn 3800 nhà cung cấp lưu trữ, cung cấp hơn 17M TB dung lượng lưu trữ. Tầm nhìn của nó là đưa các đặc điểm mở, có thể xác minh vào ba trụ cột của nền kinh tế dữ liệu (lưu trữ, tính toán, phân phối nội dung).

Nền tảng render GPU phi tập trung: Render Network

Render Network là một nền tảng render GPU phi tập trung, kết nối người dùng cần dịch vụ render với người dùng có GPU nhàn rỗi, chủ yếu phục vụ cho ngành 3D rendering và AI. Trong nửa đầu năm 2023, nền tảng đã hoàn thành hơn 4,6 triệu khung hình công việc render, với chi phí trung bình là 20 đô la, có lợi thế giá nhất định.

Giao thức mạng không dây phi tập trung: Helium

Helium là một giao thức mã nguồn mở, khuyến khích người dùng toàn cầu cùng xây dựng mạng không dây. HNT là tiền điện tử gốc của mạng, có thể được sử dụng để tạo ra điểm dữ liệu, rất quan trọng cho việc truyền tải dữ liệu thiết bị. Các trường hợp được xây dựng trên giao thức Helium bao gồm LongFi (mạng IoT) và Helium Mobile (mạng 5G).

Nền tảng phát sóng video trực tiếp phi tập trung: Livepeer

Livepeer là một mạng lưới cơ sở hạ tầng video cho phát trực tiếp và phát theo yêu cầu, khuyến khích các nút đóng góp GPU và băng thông để mã hóa và phân phối video theo thời gian thực thông qua các giao thức kinh tế mã hóa.

Mạng phát video phi tập trung: Theta

Theta là nền tảng video streaming phi tập trung dựa trên công nghệ blockchain, thông qua việc khuyến khích người dùng chia sẻ tài nguyên sức mạnh tính toán và băng thông dư thừa bằng token, làm nút cache hoặc relay cho video streaming, nâng cao chất lượng video và giảm chi phí phân phối.

Tóm tắt

DePIN là một lĩnh vực đã bắt đầu phát triển từ những năm đầu của ngành, và trong những năm gần đây đã có nhiều mở rộng. Theo nghiên cứu, tổng quy mô thị trường tiềm năng của ngành DePIN ước tính khoảng 2,2 triệu tỷ đô la, có thể đạt khoảng 3,5 triệu tỷ đô la vào năm 2028. Hiện tại, tổng giá trị hoàn toàn pha loãng của tất cả các dự án cơ sở hạ tầng vật lý phi tập trung chỉ là 5 tỷ đô la, cho thấy tiềm năng phát triển to lớn.