Làn sóng cơ sở hạ tầng mới: Phân tích cơ hội và thách thức của lĩnh vực DePIN
DePIN đại diện cho mạng lưới hạ tầng vật lý phi tập trung, thông qua việc khuyến khích người dùng chia sẻ tài nguyên cá nhân để xây dựng mạng lưới hạ tầng, bao gồm không gian lưu trữ, lưu lượng truyền thông, điện toán đám mây, năng lượng và nhiều lĩnh vực khác. Nói đơn giản, DePIN phân tán hạ tầng vốn được cung cấp bởi các công ty tập trung sang cho người dùng toàn cầu theo hình thức crowdsourcing.
Hiện tại, giá trị thị trường trong lĩnh vực DePIN đã đạt 5,2 tỷ USD, vượt qua lĩnh vực oracle với 5 tỷ USD, và đang có xu hướng tăng liên tục. Dù là Arweave và Filecoin từ sớm, hay Helium đã cất cánh trong đợt tăng trưởng trước đó, cũng như Render Network gần đây được chú ý, đều thuộc về lĩnh vực này.
DePIN lĩnh vực gần đây đã thu hút sự chú ý trở lại chủ yếu vì ba lý do:
Cơ sở hạ tầng được xây dựng hoàn thiện hơn so với vài năm trước, tạo điều kiện và cung cấp năng lượng cho lĩnh vực depin;
Vào cuối năm 2022, Messari lần đầu tiên đưa ra khái niệm mới DePIN, cho rằng đây là "một trong những lĩnh vực đầu tư tiền mã hóa quan trọng nhất trong mười năm tới", định nghĩa và kỳ vọng mới đã thổi bùng lại câu chuyện trong lĩnh vực này;
Mọi người đã từng đặt câu chuyện mới về sự bùng nổ của web3 vào social và game, nhưng khi thị trường gấu xuất hiện, họ bắt đầu khám phá nhiều khả năng khác, và lĩnh vực DePIN gắn kết chặt chẽ với người dùng web2 đã trở thành sự lựa chọn quan trọng cho những người làm việc trong Web3.
Vậy DePIN có phải là rượu cũ trong chai mới, hay là cơ hội mới cho Web3? Bài viết này sẽ phân tích sâu DePIN từ năm góc độ: Tại sao cần DePIN, mô hình kinh tế token của DePIN, tình trạng ngành, các dự án tiêu biểu, phân tích lợi thế, cũng như giới hạn và thách thức.
Tại sao cần DePIN?
Ngành ICT hiện tại đang đối mặt với hai khó khăn nổi bật:
Ngành có rào cản gia nhập cao, hạn chế cạnh tranh đầy đủ, dẫn đến việc định giá bị các ông lớn độc quyền.
Trong các lĩnh vực như lưu trữ dữ liệu và dịch vụ truyền thông, các doanh nghiệp cần đầu tư một số tiền lớn vào việc mua phần cứng, thuê đất để triển khai và thuê nhân viên bảo trì. Những chi phí cao này dẫn đến việc chỉ có các doanh nghiệp lớn mới có thể tham gia, chẳng hạn như AWS, Microsoft Azure, Google Cloud và Alibaba Cloud chiếm gần 70% thị phần trong lĩnh vực điện toán đám mây và lưu trữ dữ liệu. Điều này dẫn đến việc định giá bị độc quyền bởi các ông lớn, đồng thời chi phí cao cuối cùng cũng được chuyển giao cho người tiêu dùng.
Lấy giá cả của điện toán đám mây và lưu trữ dữ liệu làm ví dụ, chi phí khá cao. Theo dữ liệu của Gartner, trong năm 2022, tổng chi tiêu của các doanh nghiệp và cá nhân cho dịch vụ đám mây đạt 490 tỷ USD, và dự kiến sẽ vượt quá 720 tỷ USD vào năm 2024. 31% các doanh nghiệp lớn chi tiêu hơn 12 triệu USD mỗi năm cho dịch vụ đám mây, trong khi 54% các doanh nghiệp vừa và nhỏ chi tiêu hơn 1,2 triệu USD. Khi các doanh nghiệp tăng cường đầu tư vào dịch vụ đám mây, 60% các doanh nghiệp cho biết chi phí đám mây cao hơn mong đợi.
Chỉ từ tình hình hiện tại của lĩnh vực dịch vụ đám mây liên quan đến điện toán đám mây và lưu trữ dữ liệu có thể thấy rằng, sau khi giá cả bị các ông lớn độc quyền, áp lực chi tiêu của người dùng và doanh nghiệp sẽ ngày càng lớn. Hơn nữa, tính chất tập trung vốn đã hạn chế sự cạnh tranh đầy đủ trên thị trường, đồng thời cũng ảnh hưởng đến sự đổi mới và phát triển trong lĩnh vực này.
Tỷ lệ sử dụng tài nguyên cơ sở hạ tầng tập trung còn thấp.
Tỷ lệ sử dụng tài nguyên cơ sở hạ tầng trung tâm hóa thấp là một thách thức lớn trong hoạt động kinh doanh ngày nay, đặc biệt nổi bật trong môi trường điện toán đám mây. Theo báo cáo gần đây của Flexera, trung bình 32% ngân sách đám mây của các công ty bị lãng phí, có nghĩa là một phần ba tài nguyên bị bỏ trống sau khi chi tiêu cho đám mây, gây ra tổn thất tài chính lớn.
Sự phân bổ tài nguyên không hợp lý này có thể được quy cho nhiều yếu tố. Ví dụ, đối với nguồn cung cấp tài nguyên, các công ty thường đánh giá quá cao nhu cầu của mình để đảm bảo dịch vụ luôn sẵn có. Hơn nữa, theo dữ liệu từ Anodot, hơn một nửa các trường hợp lãng phí đám mây là do thiếu hiểu biết về chi phí đám mây, dẫn đến việc bị lạc trong hệ thống định giá đám mây phức tạp và nhiều gói khác nhau.
Một mặt, sự độc quyền của các ông lớn dẫn đến giá cả quá cao, mặt khác, một phần đáng kể chi tiêu đám mây của công ty bị lãng phí, khiến chi phí CNTT của doanh nghiệp và tỷ lệ sử dụng CNTT rơi vào tình thế khó khăn kép, điều này rất bất lợi cho sự phát triển lành mạnh của môi trường kinh doanh. Tuy nhiên, điều này cũng tạo ra nền tảng cho sự phát triển của DePIN.
Đối mặt với giá cao của điện toán đám mây và lưu trữ cũng như tình trạng lãng phí đám mây, lĩnh vực DePIN có thể giải quyết tốt nhu cầu này. Về giá cả, lưu trữ phi tập trung ( như Filecoin, Arweave ) có giá rẻ hơn nhiều so với lưu trữ tập trung; về vấn đề lãng phí đám mây, một số cơ sở hạ tầng phi tập trung bắt đầu áp dụng phương pháp định giá theo tầng để phân biệt các nhu cầu khác nhau, chẳng hạn như Render Network trong lĩnh vực tính toán phi tập trung thông qua chiến lược định giá đa tầng, tối ưu hóa mối quan hệ cung cầu GPU.
Mô hình kinh tế token của DePIN
Logic cốt lõi của DePIN là thúc đẩy người dùng cung cấp tài nguyên thông qua phần thưởng token, bao gồm sức mạnh tính toán GPU, triển khai điểm nóng, không gian lưu trữ, v.v., để đóng góp cho toàn bộ mạng lưới DePIN.
Do vì các token của dự án DePIN trong giai đoạn đầu thường không có giá trị thực tế, hành động của người dùng tham gia cung cấp tài nguyên cho mạng có phần giống như các nhà đầu tư mạo hiểm. Bên cung cấp sẽ chọn những dự án mà họ tin tưởng trong số nhiều dự án DePIN, sau đó đầu tư tài nguyên để trở thành "thợ mỏ mạo hiểm", kiếm lợi nhuận thông qua việc tăng số lượng token nắm giữ và tiềm năng tăng giá của token.
Các nhà cung cấp này khác với khai thác truyền thống, nguồn lực mà họ cung cấp có thể liên quan đến phần cứng, băng thông, khả năng tính toán, v.v., và thu nhập thường liên quan đến tình trạng sử dụng mạng, nhu cầu thị trường và các yếu tố khác. Ví dụ, lượng sử dụng mạng thấp dẫn đến phần thưởng giảm, hoặc mạng bị tấn công hoặc không ổn định dẫn đến lãng phí tài nguyên. Do đó, các thợ mỏ rủi ro trong lĩnh vực DePIN cần sẵn sàng chấp nhận những rủi ro tiềm ẩn này và cung cấp tài nguyên cho mạng, trở thành một phần quan trọng trong quá trình ổn định mạng và phát triển dự án.
Cách khuyến khích này sẽ tạo ra hiệu ứng bánh đà, tạo ra vòng tuần hoàn tích cực khi phát triển tốt; ngược lại, khi phát triển đi xuống cũng dễ dàng gây ra vòng tuần hoàn rút lui.
Thông qua cơ chế khuyến khích bằng token, DePIN trước tiên thu hút các nhà cung cấp, sau đó thu hút người dùng sử dụng, từ đó thực hiện việc khởi động lạnh của dự án và cơ chế vận hành cốt lõi, mở rộng và phát triển hơn nữa.
Tình trạng ngành DePIN
Từ những dự án đầu tiên được thành lập, như mạng phi tập trung Helium(2013 năm ), lưu trữ phi tập trung Storj(2014 năm ), Sia(2015 năm ), có thể thấy rằng những dự án DePIN đầu tiên chủ yếu tập trung vào công nghệ lưu trữ và truyền thông.
Tuy nhiên, với sự phát triển không ngừng của Internet, IoT và AI, yêu cầu về cơ sở hạ tầng và nhu cầu đổi mới ngày càng tăng. Từ tình hình phát triển hiện tại của DePIN, các dự án DePIN chủ yếu tập trung vào công nghệ tính toán, lưu trữ, truyền thông cũng như thu thập và chia sẻ dữ liệu.
Từ 10 dự án hàng đầu theo vốn hóa thị trường trong lĩnh vực DePIN hiện nay, phần lớn thuộc lĩnh vực Lưu trữ và Tính toán, bên cạnh đó trong lĩnh vực viễn thông cũng có một số dự án tốt, bao gồm tiên phong trong ngành Helium và ngôi sao mới nổi Theta.
Dự án đại diện cho ngành DePIN
( Filecoin & Arweave - Lĩnh vực lưu trữ phi tập trung
Filecoin là một mạng lưới lưu trữ phân tán phi tập trung, thông qua việc khuyến khích người dùng cung cấp không gian lưu trữ bằng token. Trong khoảng 1 tháng sau khi ra mắt trên mạng thử nghiệm, không gian lưu trữ của nó đã đạt 4PB và hiện đã đạt 24EiB. Filecoin được xây dựng trên giao thức IPFS, IPFS bản thân đã được công nhận rộng rãi là một hệ thống tệp phân tán, Filecoin đạt được phi tập trung và an toàn trong việc lưu trữ dữ liệu bằng cách lưu trữ dữ liệu người dùng trên các nút trong mạng.
Filecoin áp dụng cơ chế đồng thuận Proof of Storage, bao gồm các thuật toán Proof of Replication)PoRep### và Proof of Spacetime(PoSt), để đảm bảo tính an toàn và độ tin cậy của dữ liệu. Hiện tại, Filecoin đã thiết lập mối quan hệ hợp tác với nhiều dự án và doanh nghiệp blockchain nổi tiếng, như NFT.Storage, Quỹ Shoah và Thư viện Internet.
Arweave là một mạng lưu trữ vĩnh viễn phi tập trung, một khi dữ liệu được tải lên mạng Arweave, nó sẽ được lưu giữ mãi mãi trên blockchain. Arweave sử dụng cơ chế chứng minh công việc "Proof of Access", yêu cầu các thợ mỏ cung cấp các khối dữ liệu đã lưu trữ trước đó được chọn ngẫu nhiên trong quá trình tạo khối, như một "chứng minh truy cập".
Filecoin và Arweave có sự khác biệt rõ ràng về phương thức lưu trữ, mô hình kinh tế và cơ chế đồng thuận, khiến chúng có những lợi thế riêng trong các tình huống ứng dụng khác nhau. Tuy nhiên, do giá lưu trữ thấp hơn, hiện tại Filecoin đang dẫn đầu thị trường một cách rõ rệt.
Với sự phổ biến của ứng dụng dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo, lượng dữ liệu tạo ra tăng trưởng theo cấp số nhân, nhu cầu lưu trữ dữ liệu cũng theo đó mà tăng lên. Trong bối cảnh giá lưu trữ tập trung cao, nhu cầu về lưu trữ phi tập trung ngày càng tăng. Giá của lưu trữ phi tập trung có sự khác biệt đáng kể so với lưu trữ tập trung; trong trường hợp lưu trữ 1TB trong một tháng, giá lưu trữ phi tập trung trung bình chưa đến một nửa giá của Google Drive và chỉ bằng một phần mười giá của Amazon S3.
Ngoài lợi thế về giá, lưu trữ phi tập trung có độ an toàn cao hơn, dữ liệu được lưu trữ phân tán trên nhiều nút, giảm thiểu rủi ro từ điểm lỗi đơn, và có khả năng chống kiểm duyệt cao hơn. Về quyền riêng tư dữ liệu, người dùng giữ quyền sở hữu và kiểm soát tuyệt đối đối với dữ liệu của mình trong lưu trữ phi tập trung.
Tuy nhiên, lưu trữ phi tập trung cũng đối mặt với các thách thức công nghệ, bao gồm hiệu quả lưu trữ và truy xuất dữ liệu, độ tin cậy của các nút, và những vấn đề khác. So với tính khả dụng cao và đảm bảo hiệu suất của lưu trữ tập trung, tính khả dụng và hiệu suất của lưu trữ phi tập trung có thể dao động do ảnh hưởng của các người tham gia mạng, ảnh hưởng đến trải nghiệm của người dùng.
( Helium - Mạng không dây phi tập trung
Helium được thành lập vào năm 2013, là ông tổ và người tiên phong trong lĩnh vực DePIN. Trong ngành IoT truyền thống, do chi phí cơ sở hạ tầng khó có thể bù đắp doanh thu, các nhà cung cấp mạng thiết bị IoT vẫn chưa có ông lớn nào xuất hiện, không có một thị trường tích hợp. Có nhu cầu, khó cung cấp đã tạo ra môi trường cho sự phát triển của Helium trong lĩnh vực IoT.
Thông qua cách thức khuyến khích bằng token, Helium thu hút người dùng toàn cầu tham gia mua thiết bị mạng để hình thành mạng lưới, thực hiện cung cấp mạng. Năng lực công nghệ của nó mang lại lợi thế đáng kể trong lĩnh vực Internet vạn vật )IoT###, số lượng điểm nóng đã vượt qua 900.000 vào tháng 8 năm ngoái, số lượng điểm nóng IoT hoạt động hàng tháng đạt 600.000, gấp 20 lần số điểm nóng 30.000 của The Things Network, một trong những người chơi hàng đầu trong mạng IoT truyền thống.
Helium áp dụng công nghệ LoRaWAN trong lĩnh vực IoT, một công nghệ mạng diện rộng tiêu thụ điện năng thấp.
Trang này có thể chứa nội dung của bên thứ ba, được cung cấp chỉ nhằm mục đích thông tin (không phải là tuyên bố/bảo đảm) và không được coi là sự chứng thực cho quan điểm của Gate hoặc là lời khuyên về tài chính hoặc chuyên môn. Xem Tuyên bố từ chối trách nhiệm để biết chi tiết.
Phân tích sâu về lĩnh vực DePIN: Cơ hội và thách thức trong làn sóng cơ sở hạ tầng mới
Làn sóng cơ sở hạ tầng mới: Phân tích cơ hội và thách thức của lĩnh vực DePIN
DePIN đại diện cho mạng lưới hạ tầng vật lý phi tập trung, thông qua việc khuyến khích người dùng chia sẻ tài nguyên cá nhân để xây dựng mạng lưới hạ tầng, bao gồm không gian lưu trữ, lưu lượng truyền thông, điện toán đám mây, năng lượng và nhiều lĩnh vực khác. Nói đơn giản, DePIN phân tán hạ tầng vốn được cung cấp bởi các công ty tập trung sang cho người dùng toàn cầu theo hình thức crowdsourcing.
Hiện tại, giá trị thị trường trong lĩnh vực DePIN đã đạt 5,2 tỷ USD, vượt qua lĩnh vực oracle với 5 tỷ USD, và đang có xu hướng tăng liên tục. Dù là Arweave và Filecoin từ sớm, hay Helium đã cất cánh trong đợt tăng trưởng trước đó, cũng như Render Network gần đây được chú ý, đều thuộc về lĩnh vực này.
DePIN lĩnh vực gần đây đã thu hút sự chú ý trở lại chủ yếu vì ba lý do:
Cơ sở hạ tầng được xây dựng hoàn thiện hơn so với vài năm trước, tạo điều kiện và cung cấp năng lượng cho lĩnh vực depin;
Vào cuối năm 2022, Messari lần đầu tiên đưa ra khái niệm mới DePIN, cho rằng đây là "một trong những lĩnh vực đầu tư tiền mã hóa quan trọng nhất trong mười năm tới", định nghĩa và kỳ vọng mới đã thổi bùng lại câu chuyện trong lĩnh vực này;
Mọi người đã từng đặt câu chuyện mới về sự bùng nổ của web3 vào social và game, nhưng khi thị trường gấu xuất hiện, họ bắt đầu khám phá nhiều khả năng khác, và lĩnh vực DePIN gắn kết chặt chẽ với người dùng web2 đã trở thành sự lựa chọn quan trọng cho những người làm việc trong Web3.
Vậy DePIN có phải là rượu cũ trong chai mới, hay là cơ hội mới cho Web3? Bài viết này sẽ phân tích sâu DePIN từ năm góc độ: Tại sao cần DePIN, mô hình kinh tế token của DePIN, tình trạng ngành, các dự án tiêu biểu, phân tích lợi thế, cũng như giới hạn và thách thức.
Tại sao cần DePIN?
Ngành ICT hiện tại đang đối mặt với hai khó khăn nổi bật:
Trong các lĩnh vực như lưu trữ dữ liệu và dịch vụ truyền thông, các doanh nghiệp cần đầu tư một số tiền lớn vào việc mua phần cứng, thuê đất để triển khai và thuê nhân viên bảo trì. Những chi phí cao này dẫn đến việc chỉ có các doanh nghiệp lớn mới có thể tham gia, chẳng hạn như AWS, Microsoft Azure, Google Cloud và Alibaba Cloud chiếm gần 70% thị phần trong lĩnh vực điện toán đám mây và lưu trữ dữ liệu. Điều này dẫn đến việc định giá bị độc quyền bởi các ông lớn, đồng thời chi phí cao cuối cùng cũng được chuyển giao cho người tiêu dùng.
Lấy giá cả của điện toán đám mây và lưu trữ dữ liệu làm ví dụ, chi phí khá cao. Theo dữ liệu của Gartner, trong năm 2022, tổng chi tiêu của các doanh nghiệp và cá nhân cho dịch vụ đám mây đạt 490 tỷ USD, và dự kiến sẽ vượt quá 720 tỷ USD vào năm 2024. 31% các doanh nghiệp lớn chi tiêu hơn 12 triệu USD mỗi năm cho dịch vụ đám mây, trong khi 54% các doanh nghiệp vừa và nhỏ chi tiêu hơn 1,2 triệu USD. Khi các doanh nghiệp tăng cường đầu tư vào dịch vụ đám mây, 60% các doanh nghiệp cho biết chi phí đám mây cao hơn mong đợi.
Chỉ từ tình hình hiện tại của lĩnh vực dịch vụ đám mây liên quan đến điện toán đám mây và lưu trữ dữ liệu có thể thấy rằng, sau khi giá cả bị các ông lớn độc quyền, áp lực chi tiêu của người dùng và doanh nghiệp sẽ ngày càng lớn. Hơn nữa, tính chất tập trung vốn đã hạn chế sự cạnh tranh đầy đủ trên thị trường, đồng thời cũng ảnh hưởng đến sự đổi mới và phát triển trong lĩnh vực này.
Tỷ lệ sử dụng tài nguyên cơ sở hạ tầng trung tâm hóa thấp là một thách thức lớn trong hoạt động kinh doanh ngày nay, đặc biệt nổi bật trong môi trường điện toán đám mây. Theo báo cáo gần đây của Flexera, trung bình 32% ngân sách đám mây của các công ty bị lãng phí, có nghĩa là một phần ba tài nguyên bị bỏ trống sau khi chi tiêu cho đám mây, gây ra tổn thất tài chính lớn.
Sự phân bổ tài nguyên không hợp lý này có thể được quy cho nhiều yếu tố. Ví dụ, đối với nguồn cung cấp tài nguyên, các công ty thường đánh giá quá cao nhu cầu của mình để đảm bảo dịch vụ luôn sẵn có. Hơn nữa, theo dữ liệu từ Anodot, hơn một nửa các trường hợp lãng phí đám mây là do thiếu hiểu biết về chi phí đám mây, dẫn đến việc bị lạc trong hệ thống định giá đám mây phức tạp và nhiều gói khác nhau.
Một mặt, sự độc quyền của các ông lớn dẫn đến giá cả quá cao, mặt khác, một phần đáng kể chi tiêu đám mây của công ty bị lãng phí, khiến chi phí CNTT của doanh nghiệp và tỷ lệ sử dụng CNTT rơi vào tình thế khó khăn kép, điều này rất bất lợi cho sự phát triển lành mạnh của môi trường kinh doanh. Tuy nhiên, điều này cũng tạo ra nền tảng cho sự phát triển của DePIN.
Đối mặt với giá cao của điện toán đám mây và lưu trữ cũng như tình trạng lãng phí đám mây, lĩnh vực DePIN có thể giải quyết tốt nhu cầu này. Về giá cả, lưu trữ phi tập trung ( như Filecoin, Arweave ) có giá rẻ hơn nhiều so với lưu trữ tập trung; về vấn đề lãng phí đám mây, một số cơ sở hạ tầng phi tập trung bắt đầu áp dụng phương pháp định giá theo tầng để phân biệt các nhu cầu khác nhau, chẳng hạn như Render Network trong lĩnh vực tính toán phi tập trung thông qua chiến lược định giá đa tầng, tối ưu hóa mối quan hệ cung cầu GPU.
Mô hình kinh tế token của DePIN
Logic cốt lõi của DePIN là thúc đẩy người dùng cung cấp tài nguyên thông qua phần thưởng token, bao gồm sức mạnh tính toán GPU, triển khai điểm nóng, không gian lưu trữ, v.v., để đóng góp cho toàn bộ mạng lưới DePIN.
Do vì các token của dự án DePIN trong giai đoạn đầu thường không có giá trị thực tế, hành động của người dùng tham gia cung cấp tài nguyên cho mạng có phần giống như các nhà đầu tư mạo hiểm. Bên cung cấp sẽ chọn những dự án mà họ tin tưởng trong số nhiều dự án DePIN, sau đó đầu tư tài nguyên để trở thành "thợ mỏ mạo hiểm", kiếm lợi nhuận thông qua việc tăng số lượng token nắm giữ và tiềm năng tăng giá của token.
Các nhà cung cấp này khác với khai thác truyền thống, nguồn lực mà họ cung cấp có thể liên quan đến phần cứng, băng thông, khả năng tính toán, v.v., và thu nhập thường liên quan đến tình trạng sử dụng mạng, nhu cầu thị trường và các yếu tố khác. Ví dụ, lượng sử dụng mạng thấp dẫn đến phần thưởng giảm, hoặc mạng bị tấn công hoặc không ổn định dẫn đến lãng phí tài nguyên. Do đó, các thợ mỏ rủi ro trong lĩnh vực DePIN cần sẵn sàng chấp nhận những rủi ro tiềm ẩn này và cung cấp tài nguyên cho mạng, trở thành một phần quan trọng trong quá trình ổn định mạng và phát triển dự án.
Cách khuyến khích này sẽ tạo ra hiệu ứng bánh đà, tạo ra vòng tuần hoàn tích cực khi phát triển tốt; ngược lại, khi phát triển đi xuống cũng dễ dàng gây ra vòng tuần hoàn rút lui.
Thông qua cơ chế khuyến khích bằng token, DePIN trước tiên thu hút các nhà cung cấp, sau đó thu hút người dùng sử dụng, từ đó thực hiện việc khởi động lạnh của dự án và cơ chế vận hành cốt lõi, mở rộng và phát triển hơn nữa.
Tình trạng ngành DePIN
Từ những dự án đầu tiên được thành lập, như mạng phi tập trung Helium(2013 năm ), lưu trữ phi tập trung Storj(2014 năm ), Sia(2015 năm ), có thể thấy rằng những dự án DePIN đầu tiên chủ yếu tập trung vào công nghệ lưu trữ và truyền thông.
Tuy nhiên, với sự phát triển không ngừng của Internet, IoT và AI, yêu cầu về cơ sở hạ tầng và nhu cầu đổi mới ngày càng tăng. Từ tình hình phát triển hiện tại của DePIN, các dự án DePIN chủ yếu tập trung vào công nghệ tính toán, lưu trữ, truyền thông cũng như thu thập và chia sẻ dữ liệu.
Từ 10 dự án hàng đầu theo vốn hóa thị trường trong lĩnh vực DePIN hiện nay, phần lớn thuộc lĩnh vực Lưu trữ và Tính toán, bên cạnh đó trong lĩnh vực viễn thông cũng có một số dự án tốt, bao gồm tiên phong trong ngành Helium và ngôi sao mới nổi Theta.
Dự án đại diện cho ngành DePIN
( Filecoin & Arweave - Lĩnh vực lưu trữ phi tập trung
Filecoin là một mạng lưới lưu trữ phân tán phi tập trung, thông qua việc khuyến khích người dùng cung cấp không gian lưu trữ bằng token. Trong khoảng 1 tháng sau khi ra mắt trên mạng thử nghiệm, không gian lưu trữ của nó đã đạt 4PB và hiện đã đạt 24EiB. Filecoin được xây dựng trên giao thức IPFS, IPFS bản thân đã được công nhận rộng rãi là một hệ thống tệp phân tán, Filecoin đạt được phi tập trung và an toàn trong việc lưu trữ dữ liệu bằng cách lưu trữ dữ liệu người dùng trên các nút trong mạng.
Filecoin áp dụng cơ chế đồng thuận Proof of Storage, bao gồm các thuật toán Proof of Replication)PoRep### và Proof of Spacetime(PoSt), để đảm bảo tính an toàn và độ tin cậy của dữ liệu. Hiện tại, Filecoin đã thiết lập mối quan hệ hợp tác với nhiều dự án và doanh nghiệp blockchain nổi tiếng, như NFT.Storage, Quỹ Shoah và Thư viện Internet.
Arweave là một mạng lưu trữ vĩnh viễn phi tập trung, một khi dữ liệu được tải lên mạng Arweave, nó sẽ được lưu giữ mãi mãi trên blockchain. Arweave sử dụng cơ chế chứng minh công việc "Proof of Access", yêu cầu các thợ mỏ cung cấp các khối dữ liệu đã lưu trữ trước đó được chọn ngẫu nhiên trong quá trình tạo khối, như một "chứng minh truy cập".
Filecoin và Arweave có sự khác biệt rõ ràng về phương thức lưu trữ, mô hình kinh tế và cơ chế đồng thuận, khiến chúng có những lợi thế riêng trong các tình huống ứng dụng khác nhau. Tuy nhiên, do giá lưu trữ thấp hơn, hiện tại Filecoin đang dẫn đầu thị trường một cách rõ rệt.
Với sự phổ biến của ứng dụng dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo, lượng dữ liệu tạo ra tăng trưởng theo cấp số nhân, nhu cầu lưu trữ dữ liệu cũng theo đó mà tăng lên. Trong bối cảnh giá lưu trữ tập trung cao, nhu cầu về lưu trữ phi tập trung ngày càng tăng. Giá của lưu trữ phi tập trung có sự khác biệt đáng kể so với lưu trữ tập trung; trong trường hợp lưu trữ 1TB trong một tháng, giá lưu trữ phi tập trung trung bình chưa đến một nửa giá của Google Drive và chỉ bằng một phần mười giá của Amazon S3.
Ngoài lợi thế về giá, lưu trữ phi tập trung có độ an toàn cao hơn, dữ liệu được lưu trữ phân tán trên nhiều nút, giảm thiểu rủi ro từ điểm lỗi đơn, và có khả năng chống kiểm duyệt cao hơn. Về quyền riêng tư dữ liệu, người dùng giữ quyền sở hữu và kiểm soát tuyệt đối đối với dữ liệu của mình trong lưu trữ phi tập trung.
Tuy nhiên, lưu trữ phi tập trung cũng đối mặt với các thách thức công nghệ, bao gồm hiệu quả lưu trữ và truy xuất dữ liệu, độ tin cậy của các nút, và những vấn đề khác. So với tính khả dụng cao và đảm bảo hiệu suất của lưu trữ tập trung, tính khả dụng và hiệu suất của lưu trữ phi tập trung có thể dao động do ảnh hưởng của các người tham gia mạng, ảnh hưởng đến trải nghiệm của người dùng.
( Helium - Mạng không dây phi tập trung
Helium được thành lập vào năm 2013, là ông tổ và người tiên phong trong lĩnh vực DePIN. Trong ngành IoT truyền thống, do chi phí cơ sở hạ tầng khó có thể bù đắp doanh thu, các nhà cung cấp mạng thiết bị IoT vẫn chưa có ông lớn nào xuất hiện, không có một thị trường tích hợp. Có nhu cầu, khó cung cấp đã tạo ra môi trường cho sự phát triển của Helium trong lĩnh vực IoT.
Thông qua cách thức khuyến khích bằng token, Helium thu hút người dùng toàn cầu tham gia mua thiết bị mạng để hình thành mạng lưới, thực hiện cung cấp mạng. Năng lực công nghệ của nó mang lại lợi thế đáng kể trong lĩnh vực Internet vạn vật )IoT###, số lượng điểm nóng đã vượt qua 900.000 vào tháng 8 năm ngoái, số lượng điểm nóng IoT hoạt động hàng tháng đạt 600.000, gấp 20 lần số điểm nóng 30.000 của The Things Network, một trong những người chơi hàng đầu trong mạng IoT truyền thống.
Helium áp dụng công nghệ LoRaWAN trong lĩnh vực IoT, một công nghệ mạng diện rộng tiêu thụ điện năng thấp.